: انواع روشهای درمان ناباروری (کمک باروری ) ART
به روشهایی که طی آنها تخمک مستقیما از تخمدان برداشته میشود گفته میشود
باروری آزمایشگاهی :IVF : in vitro fertilization
GIFT: Gamete intrafallopian Transfer
قرار دادن تخمک و اسپرم در داخل لوله رحم
· انتقال داخل فالوپ جنین: زیفت
ZIFT: Zygote Intrafallopian Transfer
· انتقال لوله ای رویان :
Tubal Embryo Transfer
· انتقال صفاقی تخمک و اسپرم : قرار دادن تخمک و اسپرم در حفره صفاق
· تزریق یک اسپرم واحد در سیتوپلاسم داخل تخمک :ICSI
ICSI: Intracytoplasmic Sperm injection
TESE: Testicular Sperm Extraction
در مردانی که ازمایش اسپرم آنها " آزواسپرم" یعنی فقدان اسپرم گزارش شده است ولی در نمونه برداری از بافت بیضه آنها میتوان اسپرم را مشاهده نمود و از این اسپرمها میتوان استخراج و جهت انجام ای وی اف استفاده نمود.
MESA : Microsurgical Epididymal Sperm Aspiration
در کسانی که انسدادی در لوله های منی بر وجود دارد و علیرغم اینکه در ازمایش اسپرم آنها نمومه اسپرم وجود ندارد ولی در لوله های منی بر (اپیدیدیم ) اسپرم وجود دارد و از این اسپرمها برای ای وی اف استفاده میشود
مراقبت های بعد از هیسترکتومی
این پست را بنابه درخواست دوستان عزیز وارد نمودم امیدوارم ثمر بخش باشد
عمل هیسترکتومی کلا به سه روش انجام میگیرد
۱) روش باز : لاپاراتومی که در این روش جدار شکم بصورت طولی یا عرضی در حدود ۸-۱۰ سانتی متر برش داده میشود و رحم از طریق این برش خارج میگردد
۲) روش لاپاروسکوپی : در این روش ۳ یا ۴ عدد سوراخ کوچک ۵ تا ۱۰ میلیمتری بر روی شکم ایجاد شده و با استفاده از دوربین ویدئویی و ابزارهای مناسب اینکار عمل جراحی بطریق بسته انجام و رحم نیز بصورت تکه تکه از طریق همین سوراخها یا از راه واژن خارج میگردد.
۳)روش واژینال : در زنانی که زایمانهای متعدد داشته و مقداری افتادگی رحم دارند و واژن انها نیز گشاد است میتوان رحم را کلا بدون برش جدار شکم و فقط از طریق واژینال خارج نمود
در هیسترکتومی بسته به علت انجام ان فقط خود رحم و یا یک یا هر دو تخمدان بهمراه ان خارج میشود
شایعترین علت هیسترکتومی وجود فیبروم های علامتدار رحم می باشد
حتی در رحمهای بسیار بزرگ که تا یک کیلوگرم وزن دارند نیز میتوان عمل را بروش لاژاروسکوپی ( بسته ) انجام داد .
توضیحات کامل در مورد علل انجام این عمل و شرح دقیق انجام ان در پست های قبلی امده است
مراقبت های بعد از عمل:
۱) مراقبت از محل زخم :
چه در روش باز یعنی لاپاراتومی و چه در روش بسته محل زخم باید حتما خشک نگهداشته شود تا از رشد میکروبها جلوگیری شود . پانسمان روی زخم بعد از ۲۴ تا ۴۸ساعت برداشته میشود و زخم باز و خشک نگهداشته میشود
وجود پانسمان مرطوب از رسیدن هوا به زخم جلوگیری نموده و محیط را بعلت وجود گرما و رطوبت جهت رشد میکروبها مساعد می سازد
معمولا بخیه ها خودبهود جذب میشوند و اگر قابل جذب نباشند بعد از یک هفته میتوان انرا کشید
ترشحات آبکی و خونالود در افراد چاق ممکن است از محل زخم وجود داشته باشد که معمولا با رعایت همین نکات بهبود می یابد
۲) مصرف آنتی بیوتیک : امروزه با تجویز انتی بیوتیک در اتاق عمل و قبل از شروع عمل میتوان از بروز عفونت پیشگیری نمود و حتی دیگر نیازی به تجویز انتی بیوتیک به بیمار نمی باشد ( مگر در موراد خاص)
۳) اگر شکم باز شده باشد تا شش هفته باید از فعالیت سنگین اجتناب شود در موراد لاپاروسکوپی هیچگون استراحتی معمولا به بیمار داده نمیشود و بعد از چند روز تا یک هفته میتواند در محل کار خود حاضر شود
۴) استحمام از روز دوم بعد از عمل و بلافاصله بعد از برداشتن پانسمان بصورت روزانه انجام میگیرد و بهتر است بعد از حمام محل زخم با شسوار کاملا خشک شود
۵) داروهای مسکن ( بیشتر ژلوفن و مفنامیک اسید) شیاف مقعدی دیکلوفناک و همچنین داروهای لازم جهت بهبود نفخ و یبوست بیمار تجویز میگزدد
۶) تا چهار تا شش هفته بعد از عمل باید از مقاربت جنسی اجتناب گردد
۷) در صورت برداشته شدن هر دو تخمدان بلافاصله چند روز بعد از عمل علائم یائسگی مانند گرگرفتگی و تعریق و.. مشاهده میشود که معمولا پیاده روی و مصرف کلسیم برای جلوگیری از پوکی استخوان توصیه میشود و از داروهای هورمونی مگر در صورت نیاز شدید استفاده نمیشود
۸) جواب پاتولوژی حتما باید به پزشک معالج نشان داده شود تا از عدم وجود بیماری بدخیم و ... اطمینان حاصل گردد
۹) بعد از هیسترکتومی احتمال ایجاد سرطان تخمدان بسیار کمتر از افراد دیگر که هیسترکتومی نشده اند می باشد و اگر دهانه رحم کاملا برداشته شده باشد فقط معاینه سالانه جهت بررسی از عدم وجود سرطانهای خود واژن - ولو ( ناحیه تناسلی خارجی) و نیز تخمدان بعمل می اید
۱۰) خارج نمودن رحم اصولا نباید تاثیری در کیفیت زندگی و فعالیت جنسی زنان داشته باشد و در صورت هرگونه نگرانی و یا مشکلی حتما باید با پزشک معالج خود مشورت نمایدد
۱۱) بعد از عمل در صورت وجود هر کدام از علائم زیر باید به پزشک خود اطلاع دهید: تب - درد شکم - عدم دفع گاز و مدفوع - تهوع و استفراغ طول کشیده - خونریزی واژینال - طپش قلب و افت شدید فشار خون - اسهال - ترشحات بدبو از محل زخم یا واژن - بیرون زدگی توده (فتق) از محل عمل
درد پهلو ها - وجود خون در ادرار - کاهش حجم ادرار و هرگونه درد شکم شدید ( گاهی اپاندیسیت در دوره بعد از عمل با درد ناشی از عمل اشتباه میشود )
سالم و سرفراز باشید
درمان ناباروری با تخمک( اووسیت ) اهدایی :
در زنان مبتلا به نارسایی پیش از موعد تخمدان گزینه های بسیار کمی برای تولید مثل وجود دارند . استفاده از تخمک ( اووسیت) اهدایی ممکن است تنها روش اثبات شده برای دستیابی اکثر این بیماران به حاملگی باشد . سایر بیمارانی که میتوان آنها را برای تکنولوژی اووسیت اهدایی کاندید نمود عبارتند از :
در یک مطالعه با استفاده از رویانهای بارور شد حاصل از تخمک های اهدایی میزان تجمعی حاملگی پس از چهار سیکل به 9/87% رسیده بود . درمان با تخمک اهدایی در اکثر مراکز درمان ناباروری قابل انجام است و یکی از ملاحظات مهم در این زمینه چگونگی انتخاب فرد اهدا کننده تخمک می باشد. تعدادی از بیماران ممکن است بخواهند فرد دهنده یکی از خواهران یا دوستان آنها باشد . برخی دیگر ممکن است برای دستیابی به فرد دهنده از خدمات موسسات" Matching "که در آنها فرد اهدا کننده میتواند ناشناس بماند استفاده کنند. اگرچه بعضی از مراکز درمانی ممکن است از ارائه این خدمات سر باز زنند ولی در بیشتر مراکز درمان ناباروری مسئولیت غربالگری فرد دهنده از نظر سازگاری طبی ، تولید مثلی ، و روان شناختی پذیرفته میشود . همانند اهدا کنندگان سایر اعضا دهندگان تخمک نیز باید بدقت تحت بررسی قرار گیرند و غربالگری از جمله از نظر عفونتهای مسری یا بیماریهای ژنتیکی بعمل آید . البته در حال حاضر امکان نگهداری تخمک ها بحالت انجماد و قرنطینه کردن آنها وجود ندارد در نتیجه نمی توان بطور 100% خطر انتقال عوامل عفونی را از میان برداشت . علاوه بر این چون روند اهدا تخمک شامل تحریک کنترل شده تخمدان فرد دهنده می باشد فرد دهنده نیز در معرض همان پایش تهاجمی و عوارض بالقوه قابل توجه که در این اقدام وجود دارد قرار میگیرد . دهندگان تخمک باید اطلاعات آموزشی مفصلی را دریافت کنند و کسب دقیق رضایت نامه آگاهانه نیز ضرورت دارد .
دهندگان تخمک علاوه بر غربالگری طبی باید قبل از شرکت در برنامه تحت بررسی جامع روانی – اجتماعی قرار گیرند حتی با اینگونه غربالگری و آماده سازی گسترده تعداد قابل توجهی از اهدا کنندگان در مرحله اخر منصرف می شوند .توصیه میشود در جریان انجام هرگونه اهدا تخمک مشاوره قانونی صورت گیرد چون در روند انجام این برنامه ها ممکن است موضوعات بسیاری در زمینه دادخواهی و شکایت بروز کند .
نگهداری تخمک در حالت انجماد عموما فعلا امکان پذیر یا موفقیت آمیز نیست در حالیکه رویان (جنین )های حاصله را میتوان در حالت انجماد تا چندین سال بدون کاهش قدرت لانه گزینی نگهداری نمود ه و در صورت شکست درمان از آنها در دوره های بعدی استفاده نمود .
روش کار : در این روش ابتدا باید با تجویز دارو هماهنگی بین سیکل قاعدگی دهنده و گیرنده یجاد شود سپس با تزریق داروهای تحریک کننده تخمک گذاری تهمدان فرد دهنده را تحریک و در موعد مناسب پس از بلوغ تخمک ها در اتاق عمل با هدایت سونوگرافی و بطریقه ترانس واژینال با سوزنهای مخصوص تخمک ها از تخمدان فرد دهنده کرفته شده و تحویل جنین شناس میشود تا با نمونه اسپرم شوهر خود بیمار ترکیب وجنین ایحاد گردد . جهت گرفتن تخمک معمولا فرد دهنده تحت یک بیهوشی خفیف قرار میگیرد و پس از چند ساعت می تواند کلینیک را ترک نماید . پس از تشکیل جنین بر طبق نظر پزشک یک تا دو عدد جنین در روز 3 تا 5 به رحم فرد گیرنده منتقل میشود و اگر تعداد جنین های تشکیل یافته بیشتر باشد میتوان از جنین شناس خواست تا آنها را منجمد و نگهداری نماید .
خطرات : مانند تمامی سیکل های لقاح خارج از رحمی این روش نیز با احتمال تحریک بیشتر از حد تخمدان و عواقب ان میتواند همراه گردد لذا دارو ها باید تماما تحت نظر پزشک و با کنترل دقیق باید مصرف شوند و جدول زمانبدی نیز باید حتما رعایت گردد.
از طرفی حتی بعد از گرفتن تخمک نیز امکان وجود چند عدد تخمک دیگر و احتمال بروز حاملگی چند قلویی در فرد دهنده (اگر متاهل باشد) وجود دارد و باید حتما پیشگیری از بارداری بعمل آید.
اصول شرعی و قانونی: در حال حاضر در کشور ما هیچگونه ممانعتی از نظر شرعی و قانونی در مورد اهدای تخمک وجود ندارد و حتی خانمی که متاهل می باشد در صورت رضایت کتبی شوهر میتواند تخمک خود را اهدا نماید و رضایت نامه به امضای طرفین رسیده و بعدها حق شکایت و بازخواست ندارند.
بدیهی است که کلیه مخارج دارویی و بیمارستانی و در صورت نیاز به مراقبت بیشتر تمامی مخارج فرد اهدا کننده تخمک بعهده فرد گیرنده می باشد.
دکتر رویا پورقربان
جراح و متخصص بیماریهای زنان زایمان و نازایی
بورد تخصصی از دانشگاه تهران
فرزند خواندگی
دوستان عزیز زوج جوانی بعلت ناباروری در جستجوی فرزندی جهت تقبل حضانت می باشند در صورت اطلاع از وجود چنین کودکی جهت هماهنگی پیام بگذارید
با تشکر
دکتر رویا پورقربان
بدیهی است کلیه مراحل قانونی بعهده خود متقاضیان خواهد بود
پدیده سیکل قاعدگی
در فاصله زمانی میان بلوغ ویایسگی ،هر ماه در زن سیکل قاعدگی بوجود می آید که این سیکل به منظور آمادگی برای حاملگی می باشد . هر ماه تخمک رسیده ای آزادمی شود و لایه داخلی رحم که آندومتر نامیده می شود ضخیم ترگر دیده وآماده برای سلول تخم بارور شده می گردد.اگر تخمک بارور نگردیده باشد در طی قاعدگی از بدن عبور نموده و با خون قاعدگی خارج می گردد . به طور متوسط سیکل ماهانه 28 روز می باشد ، اماممکن است طول زمان این سیکل هر ماه یکی نباشد و از هر خانمی با خانم دیگر متفاوت است . این سیکل بوسیله مجموعه ای از تاثیرات متقابل میان چها هورمون محرکه فوکیلول (FSH) و هورمون لوتئینی (LK) می باشدکه در غده صنوبری تولید شده همچنین شامل هورمونهای استروژن وپروژسترون هستند که توسط تخمدانها ترشح می گردند.
قاعدگی نامنظم Irregular periods
قاعدگی نامنظم به سیکل قاعدگی گفته می شود که در آن مدت زمان بین قاعدگی های متوالی اختلاف زیادی با یکدیگر دارند.
سن:شایعترین سندرست بعد از بلوغ و درست قبل از یائسگی است .
نحوه زندگی:استرس و ورزشهای سنگین و شدید و کم وزنی شدید عوامل خطر می باشند .
ژنتیک:عامل قال توجهی به شمار نمی آید .
قاعدگی در هنگام بلوغ آغاز می شود و تا هنگام یائسگی ادامه می یابد.میانگین سیکل قاعدگی 28 روز می باشد . اما ممکن است قاعدگی ه همان اندازه هر 24 روز یا ه ندرت هر35 روز اتفاق افتد .پس از بلوغ ، در اغلب خانمها یک سیکل قاعدگی منظم با یک طول زمان نسبتا ًثابت ین دو قاعدگی رخ می دهد.به هر حال در بعضی خانمها ،قاعدگی بی نظم باقی می ماند .خونریزی در قاعدگی بطور طبیعی بین7-2 روز طول می کشد . میانگین مدت زمان خونریزی 5 روز می باشد.
علل بی نظمی
اختلاف و تغییر در طول سیکل قاعدگی معمولا نتیجه یک عدم تعادل موقتی هورمونی است .تغییرات مقادیر هورمونی در طی بلوغ موج می گردد که قاعدگی ها در ماه های اولیه بی نظم باشند و تغییرات زیادی در الگوهای خونریزی طبیعی خانمها در چند ماه اول پس از زایمان و در نزدیک یائسگی شایع است .در سایر مواقع عدم تعادل هورمونی ممکن است بعلت عواملی چون استرس ،افسردگی و بیماریهای شدید طولانی مدت ایجاد شود . ورزشهای سنگین و از دست دادن شدید وزن ،همچنین از عوامل شایع ایجاد اختلالات هورمونی می باشند که می توانند موج قاعدگی نامرتب گردند . گاهی پلی کیستیک قاعدگی نامنظم ممکن است علامتی از بیماری تخمدان یا رحم باشد. برای مثال سندرم تخمدان پلی کیستیک که در آن سندرم عدم تعادل هورمونهای جنسی وجود دارد ، یا آندومتریوز که در این بیماری تکه ای از بافت رحم جابجا می گردد و به عضو دیگری در لگن می چسبد، می توانند باعث اختلال قاعدگی شوند . در بعضی موارد که فرد نسبت ه حاملگی بی اطلاع است خونریزیهای نا منظمی ایجاد می شوند که می تواند ه آسانی به عنوان یک قاعدگی اشتباه تلقی شود . روز یک قاعدگی تاخیری و شدید می تواند ناشی از سقط جنین اشد . اگر شما یک قاعدگی تاخیری که ا دردهای شدید شکمی همراه است دارید، باید در جستجوی فوری توجهات طبی باشید. زیرا این امر ممکن است ناشی از یک حاملگی خارج از رحم باشد. در عضی موارد ، علت بی نظمی قاعدگی نا شناخته است .
اقدامات درمانی
قاعدگی های بی نظم ناشی از تغییرات هور مونی طبیعی که به دنبال بلوغ یا زایمان است معمولا ً در طول زمان منظم می گردند. در خانمهایی که در سن یائسگی هستند ، قاعدگی های بی نظم سر انجام ه کلی متوقف خواهد شد در تمام این موارد ، معمولاً درمان ضرورت ندارد . به هر حال اگر این مشکل مداومت یافته یا ر نحوۀزندگی خانمی تاثیر گذارد ، ممکن است داروهایی برای تنظیم قاعدگی تجویز شوند . این داروها شامل داروهای ضد حاملگی خوراکی رای خانمهای جوان و درمان جایگزینی هورمونی برای خانمهای نزدیک یائسگی است . قاعدگی بی نظمی که ه دلیل از دست دادن شدید وزن ، تمرینات و ورزشهای سخت ،استرس یا افسردگی باشد به محض رفع این مشکلات از میان بروند ،منظم تر می گردند .اگر عامل واضحی برای بی نظمی در قاعدگی شما وجود نداشته و الگوی آشکاری برای خونریزی قاعدگی وجود ندارد ، پزشک ممکن است آزمایشاتی برای جستجوی یک بیماری زمینه ای ترتیب دهد . این آزمایشات شامل تستهای حاملگی ،تستهای خون جهت اندازه گیری میزان هورمونها و اولتراسونوگرافی از ناحیه لگن باشد که به منظور بررسی تخمدانها و رحم انجام می گیرد . اگر بیماری زمینه ای کشف گردید ،درمان آن در اکثر موارد باید موجب تنظیم قاعدگی گردد.
آمنوره Amenorrhoea
عدم قاعدگی برای حداقل سه ماه در خانمی که به طور معمول قاعدگی داشته است را آمنوره گویند .
سن :بین بلوغ و یائسگی اتفاق می افتد .
ژنتیک :در بعضی موارد ناشی از ناهنجاریهای کروموزومی است .
نحوه زندگی : استرس و ورزشهای شدید و کم وزنی از عوامل خطرند .
دو نوع آمنوره وجود دارد :اولیه و ثانویه . در صورتیکه در دختری تا سن شانزده سالگی قاعدگی شروع نشود به آن آمنوره اولیه گفته می شود . در صورتی که قاعدگی در طی بلوغ ایجاد شده است توقف آن در دوران حاملگی و چند ماه پس از زایمان تا هنگام شیر دادن ، موقتا ً پس از قطع قرصهای ضد حاملگی و به طور دائمی در منوپوز یا یائسگی ،طیعی می باشد . اگر در غیر این مواقع ، قاعدگی حداقل رای سه ماه قطع گردید ، این حالت به عنوان آمنوره ثانویه شناخته می شود .
علل آمنوره
اغلب آمنوره به علت اختلال هورمونهای جنسی زنانه ایجاد می شود که این اختلال می تواند ه دلیل عوامل استرسی یا افسردگی باشد . تمرینات و ورزشهای سخت یا کاهش وزن ناگهانی ممکن است منجر به اختلال هورمونی گردند و عوامل شایع آمنوره در ورزشکاران ، ژیمناستها و بالرین ها می باشند . تغییرات هورمونی ممکن است منجر به آمنوره اولیه یا ثانویه گردند که این ستگی به زمان رخ دادن آمنوره دارد . آمنوره اولیه مشخصه و اختصاصی تاخیر بلوغ می باشد و ممکن است به علت ناهنجاری کروموزومی باشد . عدم توانایی شروع قاعدگی در بلوغ ممکن است ناشی از وضعیت پرده بکارت باشد که در این مورد پرده کارت سوراخی ندارد و خون قاعدگی قادر به خارج شدن از بدن نیست . در موارد نادر، رحم از هنگام تولید وجود ندارد . بنا براین قاعدگی نمی تواند بوجود آید. آمنوره ثانویه ممکن است ناشی از اختلال غده صنوبری باشد که از این اختلالات می توان تومورصنوری را نام برد . بعضی خانمها یائسگی زود رس دارند که در این موارد قاعدگی قبل از 35 سالگی متوقف می شود. سایر عوامل ممکن آمنوره شامل اختلالات تخمدانها نظیر سندرم تخمدان پلی کیستیک و درمانهایی نظیر رادیو تراپی و شیمی درمانی می باشند که این عوامل می توانند باعث آسیب به تخمدان گردند.
اقدامات درمانی
در صورتیکه آمنوره فقط چند ماهی پس از قطع مصرف داروهای ضد حاملگی خوراکی طول بکشد یا در طی حاملگی و یا شیردهی باشد، درمانی نیاز نمی باشد . طور طبیعی چند ماهی پس از زایمان در صورت عدم شیر دهی ، قاعدگی دوباره آغاز می شود یا حدود یک ماه پس از قطع شیردهی قاعدگی شروع می گردد. پس از یائسگی آمنوره دائمی است . آمنوره ای که در اثر سایر عوامل ایجاد شود باید بررسی گردد. پزشک فرد را معاینه خواهند نمود و ممکن است تست حاملگی انجام شود همچنین فرد ممکن است نیاز به آزمایش خون جهت ررسی سطوح هورمونی داشته باشد . سونوگرافی از تخمدانها و رحم ممکن است نیاز باشد و گاه CTاسکن غده صنوبری انجام می گیرد . درمان بیماریهای زمینه ای در اغلب موارد موجب قاعدگی می شود . اگر عامل بیماری قابل درمان نباشد ، اگر قاعدگی در اثر استرس ، کاهش وزن یا ورزشهای سخت قطع شده باشد ، در صورت از بین رفتن این مشکلات باید قاعدگی شروع شود .
|
سرطان رحم :
باید توجه داشته باشید که بعلت وجود دو نوع بافت در ساختمان رحم سرطانهای رحم بدو نوع سرطان سرویکس(دهانه رحم ) و سرطان اندومتر(لایه داخلی رحم) تقسیم میشود که روشهای تشخیص - درمان و پیش آگهی هر کدام متفاوت است در زیر هر دو نوع این کانسر ها بتفضیل توضیح داده میشود .
۱) سرطان دهانه رحم (کانسر سرویکس)
رشد سرطانی در انتهای تحتانی سرویکس را سرطان سرویکس گویند .
سن : بیشترین شیوع بین 65- 45 سالگی است .
نحوۀ زندگی : تماس جنسی در سنین پایین بدون استفاده از کاندوم ، تعدد افراد در ارتباطات جنسی بدون استفاده از کاندوم و سیگار از عوامل خطر می باشند .
ژنتیک : عامل قابل توجهی به شمار نمی آید .
سرطان سرویکس یکی از شایعترین سرطانها است که خانمها به آن مبتلا می شوند . در بریتانیا سالانه بیش از 4000 مورد جدید گزارش می شود . به هر حال این سرطان یکی از انواع سرطانی است که می توان با غربال سازی عادی از آن جلوگیری نمود . سرطان سرویکس معمولاً به کندی رشد می نمایند . در مرحله قبل از سرطانی شدن ، سلولهای سرویکس به تدریج از شکل خفیف غیر طبیعی به شکل شدید غیر طبیعی بودن تغییر می یابند که به این حالت دیسپلازی گویند . این تغییرات توسط آزمایش اسمیر سرویکس می تواند مشخص گردد و امکان درمان را قبل از سرطانی شدن به فرد می دهد .
علل بیماری
علت سرطان سرویکس نامشخص است ، اما گواهی دال بر این فرضیه وجود دارد که تغییرات سلولی در سرویکس با بعضی انواع پاپیلوما و ویروس انسانی ( HPV ) مرتبط می باشد . این ویروس در اثر مقاربت بدون استفاده از پوشش کاندوم منتقل می شود و خطر ابتلا به سرطان سرویکس افزایش می یابد و این در صورتی است که فرد مقاربت در سنین پایین بدون استفاده از کاندوم داشته باشد یا با افراد مختلف بدون پوشش کاندوم مقاربت نماید . سیگار نیز عامل خطری برای ابتلا به سرطان سرویکس است . خانمهایی که ایمنی آنها کاهش یافته یا داروهای ایمونوساپرسانت ( تضعیف کننده ایمنی ) Immunosuppressant استفاده می کنند در معرض خطر ابتلا به این سرطان می باشند .
علائم بیماری
سرطان سرویکس همیشه ایجاد علائم نمی نماید . به هر حال در بعضی خانمها ممکن است خونریزی غیر طبیعی واژینال ، به خصوص پس از مقاربت جنسی وجود داشته باشد . از آنجائیکه سرطان پیشرونده است ، علائم بعدی عبارتند از :
در صورت عدم درمان ، سرطان سرویکس ممکن است به رحم منتشر شده و سپس غدد لنفازی لگن را مبتلا سازند . سرانجام سرطان ممکن است به بخشهای دیگر بدن نظیر کبد و ریه دست اندازی نماید .
تشخیص بیماری
در صورتیکه پزشک مشکوک به وجود سرطان سرویکس در فردی گردد ، آزمایش اسمیر انجام خواهد داد . اگر این آزمایش وجود سلولهای غیر طبیعی را نشان داد ، پزشک کلپوسکوپی انجام خواهد داد که در این اقدام سرویکس از طریق دوربینی که قدرت بزرگنمایی دارد بررسی شده و نواحی غیر طبیعی کنترل می گردند . نمونه ای از بافت سرویکس در طی این اقدام برداشته شده و جهت آزمایشات میکروسکوپی برای یافتن سلول سرطانی فرستاده می شود . در صورت تشخیص سرطان سرویکس ، آژمایشات تکمیلی جهت بررسی وجود متاستاز به سایر قسمتها انجام می شوند . این آزمایشات شامل رادیو گرافی قفسه سینه یا MRI از قفسه سینه جهت بررسی ریه ها و آزمایشات خون و CTاسکن شکم جهت ارزیابی عملکرد کبد خواهد بود .
درمان بیماری
درمان بیماری به مرحله بیماری و پیشامدهای خاص آن بستگی دارد . در صورتیکه سرطان محدود به سرویکس باشد و فرد قصد بچه دار شدن داشته باشد ، ممکن است فقط نواحی مبتلا برداشته شوند . اما اغلب در طی یک عمل هیسترکتومی ، سرویکس و رحم برداشته خواهند شد . در صورتیکه گسترش بیماری به رحم ، ممکن است برداشتن رحم به همراه لوله های رحم ، تخمدانها ، قسمت فوقانی واژن و غده های لنفازی نزدیک به آن قسمت ضرورت داشته باشد . در صورتی که خانمی در سنین قبل از یائسگی باشد ممکن است تخمدانها برداشته نشوند . زیرا تخمدانها عمل تولید هورمونهای جنسی را به عهده دارند و برداشتن آنها موجب یائسگی زود رس می گردد . در صورتیکه سرطان به سایر قسمتهای بدن گسترش یافته باشد ، رادیو تراپی و گاهی شیمی درمانی نیاز است .
پیش آگهی در صورتیکه سرطان سرویکس تشخیص داده شده و سریعاً درمان شود ، اغلب تمامی خانمها بطور کامل بهود می یابند . به هر حال اگر بیماری به قسمت پشت سرویکس گسترش یافته باشد ، مرگ و میر دو پنجم می باشد. آزمایش اسمیر روتین و درمان زود رس سلولهای غیر طبیعی سرویکس به مقدار قابل ملاحظه ای افزایش سرطان سرویکس را در دنیا کاهش داده است . علاوه بر انجام آزمایشات اسمیر بطور عادی ، بایستی سعی نمود خطر ابتلا به این سرطان را بوسیله نکشیدن سیگار و استفاده از روشهای ضد بارداری باریرbarrier ( مثل کاندوم ) کاهش داد . |
به تومور سرطانی که در لایه داخلی رحم رشد می نماید ، سرطان رحم گویند .
سن : بین 65- 55 سالگی شایع است .
نحوۀ زندگی : چاقی و نداشتن فرزند از عوامل خطرند .
ژنتیک : عامل قابل توجهی به شمار نمی آید .
سرطان رحم شایعترین سرطان دستگاه تولید مثل زنانه در بریتانیا می باشد و هر ساله حدود 3500 مورد جدید تشخیص داده می شود . اغلب سرطانهای رحم در بافت آندومتر ( لایه داخلی رحم ) رشد می نمایند به ندرت سرطان در دیواره عضلانی رحم ایجاد می شود .
علل بیماری
علت سرطان رحم نا مشخص است . این بیماری بیشتر در سنین 65- 55 سال شایع است و بیشتر در افرادی که افزایش هورمون استروژن دارند یا قبلاً داشته اند دیده می شود . افزایش هورمون استروژن ممکن است موجب افزایش وزن و چاقی و بیماریهای خاصی نظیر سندرم تخمدان پلی کیستیک شود . این سرطان بیشتر در خانمهایی که یائسگی دیررس داشته اند ( پس از 52 سالگی ) یا هرگز فرزندی نداشته دیده می شود .
علائم بیماری
علائم سرطان رحم متفاوت و متنوع است و بستگی به این دارد که آیا سرطان قبل یا بعد از یائسگی ایجاد شده باشد . این علائم عبارتند از :
در صورت عدم درمان ، سرطان رحم ممکن است به لوله های رحم و تخمدانها و سایر اعضاء مانند ریه ها و گاهی کبد منشتر شده و گسترش یابد .
تشخیص بیماری
در صورتیکه پزشک با توجه به علائم ، مشکوک به سرطان رحم شد ، معاینه لگنی صورت می گیرد . در طی معاینه یک نمونه کوچک از بافت آندومتر جهت بررسی وجود سلولهای سرطانی برداشته می شود . پزشک همچنین ممکن است سونوگرافی انجام دهد . با وارد کردن یک میله ( prob ) به داخل واژن ضخامت لایه داخلی رحم را اندازه می گیرد . ضخامت بیشتر از حد نرمال لایه داخلی رحم می تواند دلیل وجود یک سرطان رحم باشد . در صورتیکه این آزمایشات قطعی نباشد ، ممکن است هیستروسکوپی نیاز باشد که این عمل یک تکه بزرگ از بافت رحم برداشته می شود . نمونه هایی از آندومتر جهت بررسی سلولهای سرطانی تحت بررسی میکروسکوپی قرار می گیرند . در طی هیستروسکوپی پزشک قادر خواهد بود به طور مستقیم هر گونه ناهنجاری مشهود آندومتر را بررسی نماید . در صورتیکه سرطان رحم تشخیص داده شد، آزمایشاتی انجام خواهد شد تا در صورت انتشار ، سرطان مشخص گردد . برای مثال ممکن است رادیوگرافی قفسه سینه یا MRI قفسه سینه جهت بررسی ریه ها انجام شود . ممکن است آزمایشات خون به منظور بررسی و ارزیابی عملکرد کبد انجام شود .
درمان بیماری
درمان سرطان رحم بستگی به مرحله ای دارد که سرطان در آن مرحله تشخیص داده می شود و نیز به این بستگی دارد که آیا سرطان به سایر قسمتها متاستاز داده است یا خیر .
در اغلب خانمها ، تومور توسط هیسترکتومی قابل درمان می باشد . در این عمل تومور به همراه رحم از طریق جراحی برداشته می شود . معمولاً تخمدانها و لوله های رحمی نیز همزمان با این عمل برداشته می شوند . علاوه بر این نمونه های از غدد لنفاوی نزدیک لگن برداشته و مورد بررسی میکروسکوپی قرار می گیرند تا در صورت انتشار متاستاز تومور سرطانی ، درمانهای بعدی در صورت نیاز انجام شود . ممکن است پس از جراحی رادیوتراپی به منظور از بین بردن سلولهای سرطانی در غدد لنفاوی فرد باید شیمی درمانی شود و هورمون پروژسترون تجویز شود . زیرا باعث کند شدن رشد سلولهای سرطانی می گردد . پس از درمان به طور مرتب فرد مبتلا مورد آزمایشاتی جهت بررسی علائم از نظر تغییرات در نمونه های سلولی برداشته شده از قسمت بالای واژن ( قله واژن ) قرار خواهد گرفت .
پیش آگهی سرطان رحم بستگی به این دارد که درمان در مراحل اولیه این بیماری قبل از انتشار و متاستاز آن به سایر قسمتهای بدن انجام شود یا خیر . حدود چهار پنجم خانمهایی که در مراحل اولیه ، درمان می شوند طول عمری حدود 5 سال بیشتر دارند |
رادیوتراپی (سرطان پستان)
درمان با رادیوتراپی به تمام خانمها پس از لامپکتومی بدون توجه به اندازه تومور داده می شود . همچنین پس از ماستکتومی رادیوتراپی انجام می شود . این در صورتی است که تومور بزرگی برداشته شده باشد یا سرطان به غدد لنفاوی انتشار یافته باشد . رادیوتراپی معمولاً یک ماه پس از جراحی شروع می شود و 5 روز در هفته به مدت 6 هفته انجام می شود . هدف از این کار نابودی سلولهای سرطانی باقی مانده پس از جراحی است .
درمان دارویی
تومورهای حساس به استروژن معمولاً به درمان دارویی که عمل استروژن را بلوک می نمایند ، پاسخ می دهنند . در صورتیکه شیمی درمانی اغلب برای تمام تومورها موثر است .
تاموکسی فن tamoxifen از اثرات استروژن جلوگیری می نماید . در نتیجه تومور کوچکتر شده و رشد سریعی نخواهد داشت . تاموکسی فن معمولاً حداقل 5 سال استفاده می شود. این دارو همچنین در جلوگیری از سرطان پستان در خانمهایی که خطر ابتلا در آنها بالاست مؤثر بوده است . شیمی درمانی شامل استفاده از داروهای ترکیبی است که سریعاً تقسیم سلولهای سرطانی را نابود می سازد . درمان معمولاً در فاصله4-3 هفته در یک دوره 6-4 ماهه انجام می شود . در اغلب موارد شیمی درمانی پس از جراحی انجام می شود . این داروها می توانند سلولهای طبیعی را نیز بکشند ، نظیر سلولهایی که داخل دهان را می پوشانند . ریزش مو و زخم دهان از عوارض جانبی شایع این داروهاست .
درمانهای ترکیبی
خانمها مبتلا به سرطان پستان ممکن است درمانهای رایج تکمیلی را با سایر درمان ها انتخاب نمایند ، نظیر ریلکسیشن ، مدیتیشن یا طب سوزنی . این درمان ها نباید بعنوان راه اصلی درمان رایج مورد توجه قرار گیرند . در صورتیکه فرد درمانهای مکمل را در نظر بگیرد باید با پزشک مشورت نماید . ممکن است در کنار آمدن با سرطان مفید باشد .
پیش آگهی
در صورتیکه سرطان پستان قبل از انتشار به سایر قسمتهای بدن تشخیص داده شود، درمان احتمال موفقیت بیشتــــــــری داشتـه و احتمال عـــــود مجدد کمتـــر می شود . ترکیب درمان دارویی با جراحی شانس زندگی طولانی را افزایش بخشیده است .
بدنبال درمان ، بیمار آزمایشاتی را دنبال خواهد نمود و با پزشک بطور مرتب در تماس است . ماموگرافی مرتباً جهت کنترل عـــــود مجدد بیماری انجام خواهد گرفت . حدود یک چهارم خانمهای درمان شده پس از 5 سال عـــــود مجدد دارند . سرطان ممکن است نزدیک محل اولیه تومور عود نماید یا در سایر نواحی ایجاد شود . هر عود مجددی نیاز به درمانهای بیشتری دارد . حدود 70% خانمهایی که در مراحل اولیه سرطان ، درمان شده اند طول عمری حدود 10 سال یا بیشتر دارند .
عمل جراحی سرطان پستان
هدف از جراحی سرطان پستان برداشتن تمام بافت سرطانی است . این عمل روشهای مختلفی داشته و به اندازه و محل قرارگیری تومور بستگی دارد . دو جراحی در این قسمت شرح داده می شود. اولین روش ، لامپکتومی است که درمان تومورهای کوچک مورد استفاده قرار می گیرد . دومین روش ماستکتومی است که گاهی برای درمان تومورهای بزرگ و یا تومورهای متعدد استفاده می شود . معمولاً جراح بعضی غدد لنفاوی زیر بغل را نیز برمی دارد . کنترلهایی برای بررسی اینکه آیا سلول سرطانی انتشار یافته است یا خیر ، وجود دارد .
لامپکتومی
در لامپکتومی ، نواحی کوچک بافت پستان که تومور را در بر گرفته اند ، برداشته می شوند . به همراه آن تعداد کمی از غده های لنفاوی زیر بغل نیز برداشته می شوند . این عمل تحت بی هوشی عمومی انجام می شود . پس از جراحی شکل پستان بدون تغییر اصلی باقی می ماند .
ماستکتومی
در ماستکتومی ، تمام پستان برداشته می شود . این عمل جراحی برای درمان تومورهای بزرگ سرطانی یا تومورهای متعدد سرطانی استفاده می شود . این عمل تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و بستری شدن به مدت چند روز در بیمارستان مورد نیاز است . بیمار ممکن است جراحی پلاستیک را انتخاب نماید تا همزمان با این عمل پروتز پستانی در محل پستان جای گذاره شود و یا ممکن است پس از عمل اینکار انجام شود .
سرطان پستان Breast Cancer
رشد سلولهای سرطانی که منشأ آن از پستان باشد را سرطان پستان گویند .
سن : خطر ابتلا با افزایش سن بیشتر می شود .
ژنتیک : بعضی موارد به علت وجود ژن غیر طبیعی است .
نحوۀ زندگی : چاقی و تاخیر یا جلوگیری از حاملگی از عوامل خطرند .
سرطان پستان یکی از شایعترین سرطانها در خانمها می باشد . در بریتانیا حدود 500/32 خانم هر ساله مبتلا به سرطان پستان می شوند . این بیماری در آقایان نیز ایجاد می شود ، هر چند که سرطان پستان در آقایان کمتر از 1% موارد سرطان پستان را در بر می گیرد .
خطر ابتلا به سرطان پستان با افزایش سن بیشتر می شود . و هر 10 سال افزایش سن خطر ابتلا را دو برابر می نماید . این بیماری شایعترین تشخیص در خانمهای بالای 50 سال می باشد . فقط در تعداد کمی از خانمهای زیر 30 سال سرطان پستان بروز می نماید . موارد تشخیص این بیماری هر سال در اروپا و شمال آمریکا تدریجاً رو به افزایش است . به هر حال تعداد مرگ و میر ناشی از سرطان پستان در سالهای اخیر کاهش کمی داشته است و فقط حدود یک پنجم موارد کشنده بوده است . این کاهش به علت پیشرفت درمان و افزایش استفاده از ماموگرافی حهت جداسازی موارد سرطان می باشد و این بدین معناست که تومورها خیلی زود کشف می شوند و در این هنگام اغلب پاسخ خوبی به درمان می دهند . غربال سازی می تواند شمار مرگ ومیر ناشی از سرطان پستان را در خانمهای بالای 50 سال تا 40% کاهش دهد . در بریتانیا خانمهای بین 64-50 سال هر 3 سال جهت ماموگرافی فرستاده می شوند .
یک تومور در ابتدا ممکن است در لبـــــــول ( قسمتی که تولید شیر می کند ) گسترش یابد . توموری که از مجاری شیر منشأ بگیرد ممکن است منجر به بیماری پاژه پستان شود . تومورها می توانند قبل از آشکار شدن به سایر اعضاء نظیر ریه ها یا کبــد انتشار یابـنـــد .
علل بیماری
علل زمینه ای بیشتر سرطانهای پستان نا مشخص است . در هر حال عوامل خطر شناسایی شده اند . بسیاری از این عوامل دلالت بر این مسئله دارند که استروژن عامل مهمی در توسعه این بیماری است . به نظر می رسد در بسیاری از خانمها که اولین پریود آنها قبل از 11 سالگی است یا افرادیکه یائسگی آنها به تأخیر می افتد ، خطر ابتلا به سرطان ، افزایش می یابد ، زیرا آنها به مدت طولانی تری در معرض سطوح بالای استروژن هستند . تعداد سیکل قاعدگی قبل از اولین حاملگی نیز خطر ابتلا به سرطان پستان را تحت تأثیر قرار می دهد . خانمی که هرگز فرزندی نداشته است دو برابر بیشتر مستعد ابتلا به سرطان پستان نسبت به خانمی است که اولین فرزند خود را قبل از 20 سالگی بدنیا آورده است ، می باشد . به نظر می رسد که شیر دهی عامل جلوگیری کنندۀ موثری از ابتلا به سرطان پستان می باشد . چاقی اندکی خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهد . زیرا چربی زیاد بدن موجب افزایش سطوح استروژن می شود .
استروژن صناعی در برخی معالجات ممکن است بر استعداد ابتلا به سرطان پستان مؤثر باشد . بسیاری از تومورهای سرطانی حساس می باشند و استروژن موجب ترغیب آنها به رشد سرطانی می گردد . قرصهای ضد بارداری ترکیبی اندکی خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهند ، هر چند فقط در طول استفاده از آنها این امر اتفاق می افتد . درمان جایگزینی هورمونی در خانمها پس از یائسگی همراه با افزایش خطر جزیی است . اما این خطر فقط پس از 10 سال درمان هورمونی حائز اهمیت است .
حدود یک بیستم موارد سرطان پستان مربوط به ژن غیر طبیعی می باشد و چند تا از این ژنها تاکنون شناسایی شده اند . سرطان پستانی که بر اساس ژنتیک باشد، بیشترین شیوع را در خانمهای دهه 30و 40 دارد و ممکن است آقایان را نیز مبتلا نماید . در صورتیکه شما وابسته نزدیکی دارید که مبتلا به سرطان پستان قبل از 40 سالگی است ، ممکن است حامل ژن غیر طبیعی باشید . در صورتیکه وابستگان نزدیک شما در سن پس از 40 سالگی سرطان پستان دارند در شما فقط اندکی احتمال خطر آن وجود دارد . اغلب در این موارد سابقه فامیلی وجود ندارد . توده های غیر سرطانی پستان خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش نمی دهند .
علائم بیماری
بسیار غیر معمول است که سرطان پستان در مراحل اولیه علائمی ایجاد نماید . علائم هنگامیکه بروز می نمایند معمولاً فقط یک پستان را مبتلا نموده و عبارتند از :
{ وجود یک توده در پستان که معمولاً بدون درد است و ممکن است در عمق پستان قرار گرفته یا درست زیر پوست آن باشد .
{ فرورفتگی پوست ناحیه توده یا تورم پوست همراه با یک ظاهر پوست پرتقالی رنگ .
{ چرخش نوک پستان به داخل .
{ ترشح خون آلود از نوک پستان .
در بیماری پاژه تنها علامت می تواند تکه ای پوست خشک و پوسته پوسته روی نوک پستان باشد . هر چند این علائم اغلب ناشی از حالات غیر سرطانی است ، اما در صورت مشاهده تغییر در ظاهر یا بافت پستان باید با پزشک مشورت نمود . در صورت عدم درمان سرطان پستان ، سرطان به غده های لنفازی زیر بغل و سپس سایر اعضاء نظیر ریه ها و کبد و استخوان انتشار یافته و موجب ایجاد علائم دیگری می شود .
تشخیص بیماری و درمان بیماری سرطان پستان در پست بعدی نوشته خواهد شد ...
منبع:http://taksetareh135.blogfa.com/cat-34.aspx