مرور کلی بر عادت ماهیانه

عادت ماهیانه یا قاعدگی چیست ؟

عادت ماهیانه خونریزی ماهانه از رحم  بانوان می باشد. به نامهای دیگری مانند قاعدگی ،  منس و پریود هم خوانده می شود.خون قاعدگی ترکیبی از خون کامل و بافتهای ریزش کرده رحم می باشد.اکثر دوره های قاعدگی بین ۳ تا ۵ روز طول می کشد.

سیکل قاعدگی چیست ؟

خونریزی قاعدگی قسمتی از سیکل قاعدگی می باشد.در یک سیکل قاعدگی بدن زنان تغییراتی می کند تا هر ماه برای باردار شدن آمادگی داشته باشد.یک سیکل قاعدگی از اولین روز خونریزی قاعدگی شروع می شود.متوسط زمان یک سیکل قاعدگی نرمال ۲۸ روز است.اما یک سیکل نرمال ممکن است از ۲۳ تا ۳۵ روز متفاوت باشد.

ارگانهای دخیل در ایجاد یک سیکل قاعدگی عبارتد از : مغز ، غده هیپوفیز ، رحم و گردن رحم ، تخمدانها و لوله های فالوپ و واژن.تغییر سطح هورمونهای جنسی در بدن باعث ایجاد مراحل مختلف سیکل قاعدگی می شود.دو هورمون اصلی مرتبط با قاعدگی که توسط تخمدانها تولید می شوند عبارتند از استروژن و پروژسترون. هورمونهای FSH  و LH که در هیپوفیز ساخته می شوند نیز در این امر سهیم هستند.

در یک سیکل قاعدگی چه اتفاقی می افتد؟

 در نیمه اول سیکل میزان استروژن بالا رفته و باعث رشد و افزایش سلولهای رحمی می شود.در پاسخ به هورمون FSH یک تخمک در داخل یکی از تخمدانها شروع به رشد می کند.در حوالی روز ۱۴ از یک سیکل ۲۸ روزه در پاسخ به هورمون LH  تخمک از تخمدان جدا می شود.این مرحله تخمک گذاری نامیده می شود.

در نیمه دوم سیکل تخمک وارد لوله فالوپ که بین تخمدا ن و رحم قرار دارد می شود.در این مرحله پروژسترون بالا رفته و رحم را آماده بارداری می کند.اگر در این مرحله تخمک توسط اسپرم بارور شود بارداری رخ خواهد داد.در غیر اینصورت تخمک بعد از مدتی از بین می رود.اگر بارداری رخ ندهد استروژن وپروژسترون کاهش می یابند و لایه ضخیم رحم ریزش کرده و خونریزی قاعدگی یا عادت ماهیانه را ایجاد می کند.

یک سیکل قاعدگی نرمال چه ویژگی دارد؟

سیکل قاعدگی یک خانم ممکن است در ماههای مختلف کاملاً شبیه هم نباشد . از طرف دیگر سیکل های هر نفر با دیگری متفاوت است.خونریزیها ممکن است کم ، متوسط و زیاد باشد و نیز طول مدت آن می تواند متفاوت باشد . اگرچه اکثر پریودها ۳ تا ۵ روز طول می کشد اما بین ۲ تا ۷ روز نرمال است.در سالهای اول شروع قاعدگی و در سنین نزدیک به یائسگی  سیکلها ممکن است کاملاً نامنظم باشند.

سیکل های قاعدگی از چه سنی شروع می شوند؟

سن متوسط شروع قاعدگی حدود ۱۲ سالگی است.اما این بدان معنی نیست که همه دختران در سن ۱۲ سالگی قاعده می شوند. یک دختر در فاصله سنی ۸ تا ۱۶ سالگی ممکن است قاعده شود.

یک خانم تا چه زمانی پریود می شود ؟

زنان تا زمان یائسگی پریود می شوند.سن متوسط یائسگی حدود ۵۱ سالگی است.یائسگی یعنی زن قادر به تولید تخمک نبوده و نمی تواند دیگر باردار شود.مانند قاعدگی سن شروع یائسگی هم می تواند متفاوت باشد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد ؟

در موارد زیر باید با پزشک خود مشورت کنید:

عدم شروع قاعدگی تا سن ۱۶ سالگی
متوقف شدن بی دلیل عادات ماهیانه
خونریزی بیش از ۷ روز
حجم زیاده از حد خونریزی
در صورتی که در فاصله بین پریودها خونریزی داشته باشید
درد شدید هنگام قاعدگی
چه مشکلاتی ممکن است زنان در مورد قاعدگی داشته باشند؟

زنان ممکن است مشکلات مختلفی با دوره های قاعدگی خود داشته باشند برخی از شایعترین آنها عبارتند از :

آمنوره  یا عدم وجود عادات ماهیانه:

این لغت زمانی به کار می رود که یک دختر خانم تا ۱۶ سالگی پریود نشده باشد ( آمنوره اولیه ) و یا اینکه عادات ماهیانه در خانمی که قبلاً قاعدگی مرتب داشته است قطع شود( آمنوره ثانویه ).علل اصلی آمنوره عبارتند از :بارداری ، شیردهی ، کاهش وزن شدید دراثر یک بیماری وخیم ، ورزش سنگین ، استرس و رژیم های غذایی سخت .اختلالات هورمونی یا بیماریهای دستگاه تناسلی نیز ممکن است عامل بیماری باشند.
دیسمنوره یا قاعدگی دردناک :

عبارتست از درد خفیف تا بسیار شدید در هنگام خونریزی ماهیانه .معمولاً در زنان و دختران جوان علت خاصی ندارد. هورمونی به نام پروستاگلندین عامل این مشکل است.بعضی از انواع مسکنها مانند ایبو پروفن و مفنامیک اسید می توانند درد را کاهش دهند.گاهی اوقات این مشکل در اثر یک بیماری به نام آندومتریوز می باشد .
خونریزی غیر طبیعی از رحم :

خونریزی غیر طبیعی رحم با خونریزی قاعدگی متفاوت است.این مشکل ممکن است بصورت خونریزی بسیار حجیم ، خونریزی طولانی مدت ، پریودهای بسیار نزدیک به هم  و یا خونریزی بین پریودها  خود را نشان دهد.در اوایل سنین قاعدگی و حوالی یائسگی این اختلالات شایعتر هستند. دیگر علل خونریزیهای غیر طبیعی رحم پولیپها ،  فیبروم ها ، عفونتها و علل هورمونی هستند