ایـــــدز (AIDS)
یکی از بیماریهای مهلکی که می تواند از طریق آمیــزشی جنســی انـتقال یابد بیماری ایــدز است . به علاوه این بیماری می تواند از طزیق مادر آلوده به فرزندش نیز منتقل شود و مادران آلوده در ⅓ موارد در هنگام زایمان یا کمی قبل از وضع حمل و یا بلافاصله پس از وضع حمل ، ویروس را به کودکان خود انتقال می دهند . در کشورهایی که بی بندو باری و روابط نامشروع جنســی شایع است ، بیماری بیشتر از راه آمیــزشــی جــنســی انتقال می بابد و در سایر کشورها بیشتر از راه انتقال خون ، فرآورده های خونــی و ابزار آلوده پزشکی و پیــرا پزشکی بیماری منتقل می شود . وسائل آلوده خـــالکــوبی و تــیغ آرایشگــاهها نیــز در انتــقال بــیماری مــی توانــند نقش داشته باشند .
عامل بیماریــزا :
عامل بیماری ویروس ایــدز ( HIV ) از دستۀ رترو ویروس هاست که دارای خاصیت سیتوپاتوسیتی ( علاقه آسیب رسانی به سلول ) می باشد . این ویروس به راحتی تغییر شکل می دهد و لذا بدن نمی تواند در مقابل آن آنتی کورمناسب را تولید کند .
بیماریزایــی :
دوران کمون یا نهفتگی بیماری ممکن است بسیار طولانی باشد بطوریکه این دوره را بین چند ماه تا چند سال ذکر کرده اند و ویروس ایــدز به تدریج قدرت دفاعی بدن را از بین می برد و چنین فردی به راحتــی در مقابل عوامل بیماریزای ساده از پای در می آید .
ویروس ایــدز از سه راه اصلی به بدن سرایت می کنند.
1. آمیزش جنسی با افراد آلوده به ویروس ایـــدز .
2. انتقال خون یا فرآورده های خونی آلوده به ویروس و به کارگیری وسایل آلوده .
3. انتقال از طریق مادر آلوده به کودک .
پیشگیــری :
با توجه به اینکه تا کنون برای درمان بیماری ایــدز روش مطمئنی کشف نشده است راه پیشگیری از این بیماری پای بنــدی به اصول اخلاقی و خانوادگی و اجتناب از بی بندو باری های جنسی است . با توجه به اینکه شایع ترین راه سرایت ، از طریق تماس جنسی است ، با استفاده از کانــدوم می توان تا حدی از آلوده شدن به ویروس ایــدز در امان بود .
به علاوه لازم است در مورد استفاده از خون و فرآورده های خونــبی ، ابزار پزشکی و وسایلی که احتمالاً با خون فرد دیگری در تماس بوده اند ، نهایت دقت و وسواس را به خرج داد ، زیرا پیشگیری از ایدز وظیفۀ تک تک آحاد جامعه است و همه باید در این زمینه کوشا باشنــد.
ایــدز از راههای زیر منتقل نــمی شود
1) تماس اتفاقی با فرد مبتلا مانند : لمس و دست دادن ،استفاه از حمام ، توالت مشترک و از طریق غذا و نوشیدنی .
2) بازی با کودکان مبتلا : تماس با کودکان مبتلا هیچ خطری اثبات شده ای را برای انتقال ایــدز ایجاد نمی کند .
3) نیش حشرات : شواهدی مبنی بر اینکه ایــدز بتواند از طریق نیش حشرات منتقل شود ، وجود ندارد .
4) اهدا و دریافت خون در شرایط سالم هیچگونه خــطری از نظر سرایت بیماری ندارند .